Ker­st­ti­jd is ver­haalt­jesti­jd: ​“Sin­terk­laas heeft een wens”

Sinterklaas heeft een wens

Gebracht door verhalenverteller Helmut Wittmann

Er zijn veel legendes over Sinterklaas. Ze verrassen ons vaak met hun ironische wijsheid. Hier is het verpakt in een grap.

Op een dag ging Sinterklaas 's avonds met zijn ezel naar een dorp. Het was koud. De wind joeg de sneeuw over het land. Natuurlijk droeg de heilige man niet zijn bisschoppelijk gewaad, maar slechts het gewaad van een eenvoudige reiziger. Hij was bevroren, moe, uitgeput, doorweekt en vuil van de plassen die de weg hadden veranderd in een spoor vol modder.

Hij stopte voor een groot huis en klopte op de poort. Kennelijk woonden hier rijke mensen.

De man des huizes wilde net naar bed gaan. Hij opende de poort. "Wat doet u hier op dit uur van de nacht, oude man?" snauwde hij naar Sinterklaas.

"U heeft gelijk: het is laat!" zei Sinterklaas. "Dus ik vraag u om een kamer voor de nacht." - "Kijk eens hoe jullie eruit zien," schold de man, "er is geen plaats in ons huis voor zoveel viezigheid! - U kunt beter naar de buren gaan. Zij hebben een hart voor mensen zoals u. Ik weet zeker dat u daar een plek zult vinden."

En de poort werd weer gesloten. Sinterklaas hoorde hoe de sleutel werd omgedraaid. Goed, hij ging naar het volgende huis.

Dit was ook een groot gebouw. Maar het zag er vervallen uit. Dit was het huis van de vrouw waarover de rijke man had gesproken. Jaren geleden had ze een goed leven gehad met haar man en kinderen. Ze stonden in het hele dorp bekend om hun rijkdom, maar ook om hun vrijgevigheid. Niemand klopte voor niets op de poort van hun huis. Ze leefden goed en waren vrijgevig.

Maar toen overleed de echtgenoot. De vrouw had geen idee wat hij allemaal deed - en toch moest ze nu alleen voor zichzelf en de kinderen zorgen. Ze kon naaien - en hoe! Het hele dorp wist hoe behendig ze was met naald en draad. Daarmee zorgde ze voor zichzelf en de kinderen. Maar van welvaart was geen sprake meer.

Dus die avond klopte Sinterklaas bij haar aan. De vrouw opende de deur en zag een oude man die duidelijk uitgeput was van de reis.

"Kom binnen," zei ze, "u gaat nog dood als u daar drijfnat blijft staan in dit weer!"

Er werd een goede plaats gevonden voor de ezel in de stal. De heilige man werd vermaakt in de salon. "We hebben niet veel," zei de vrouw, "maar we hebben altijd warme soep en een warme slaapplaats bij de kachel!"

Sinterklaas genoot van de soep. Hij brak dankbaar het brood dat ze voor hem had klaargelegd. Langzaam voelde hij zich weer warm worden van binnen. Toen waren er veel vragen: Waar ging hij heen en wat deed hij? De heilige man vertelde veel, maar de vrouw kwam er niet achter met wie ze echt te maken had.

s Morgens zette ze hete thee voor hem. Ze gaf hem er brood, boter en honing bij.

"Ik dank u!" zei Sinterklaas toen hij weer op weg ging. "Voor alles wat u voor mij hebt gedaan, wil ik u iets geven." - "Nee, nee, nee!" wees de vrouw hem af, "dat was vanzelfsprekend! - Wie zou een man als u 's nachts op straat laten staan in dit weer en deze kou! Bovendien was er niet veel dat ik u kon geven. Dus hou wat u heeft. Ik weet zeker dat u het zelf goed kunt gebruiken." - "Maak u geen zorgen," zei de heilige man, "wat ik u geef zal me niet armer maken, maar het kan u en uw kinderen helpen gelukkig te zijn."

Nu was de vrouw nieuwsgierig. "Luister," zei de heilige man, "ik ga u een wens doen. Het zal zeker uitkomen. Wat u 's ochtends als eerste doet, dat doet u de hele dag!"

Vreemd, dacht de vrouw bij zichzelf, "wat gaat dit doen voor mijn geluk?"

Sinterklaas ging verder. Maar de vrouw had veel te doen. Een rijke koopman kwam en bracht haar een kostbare stof.

"Ik smeek u, maak er een feestelijk gewaad van", zei hij. "De draad is van goud. Hoe zorgvuldiger u werkt, hoe groter uw beloning zal zijn. Als u ook het kleed fijn borduurt, dan is het garen dat overblijft van u!"

Zulk werk was geheel naar de smaak van de vrouw. Hier kon ze echt haar vaardigheden tonen - en een goed loon lonkte ook. 's Avonds - toen de kinderen al sliepen - maakte ze alles klaar.

De volgende dag ging ze vroeg in de ochtend aan het werk, direct na het opstaan. De kinderen sliepen nog. Ze wist dat ze nu goed zou opschieten met het naaiwerk. Eerst moest het gouden garen van de spoel gemeten worden. Dus nam ze het garen in haar hand en mat het op. Ze heeft gemeten en gemeten en gemeten. Vreemd genoeg wilde het garen niet eindigen. Ze ging door: ze mat en mat en mat. De klos draaide - en er lag nog steeds garen op garen. Plotseling herinnerde ze zich wat de oude man de vorige dag had gezegd: Wat u 's morgens als eerste doet, doet u de hele dag.

En zo was het: ze mat de hele dag gouden garen af. Tegen de avond was de hele kamer er vol van. Ze naaide en borduurde het kostbare kledingstuk op de mooiste manier. Zo groot was haar vreugde over de overvloed aan garen. Ja, hoe fijn ze ook werkte en hoeveel ze ook naaide. Ze had maar een fractie van de draad nodig. De rest bleef voor haar en de kinderen. Dat was het einde van de armoede. Ze waren weer rijke mensen en konden een welvarend leven leiden.

Al snel merkte de rijke buurman dit ook. "Vertel eens, hoe komen jullie aan al dat geld?" vroeg hij rechtuit.

"U zult het niet geloven, beste buurvrouw, maar het gebeurde op een wonderbaarlijke manier", zei ze. En ze vertelde hem over de oude man bij wie ze de nacht had doorgebracht en zijn zegen: "Wat u 's ochtends als eerste doet, zult u de hele dag doen! Dus zo waren er bergen van gouden garen.

Nu werd het duidelijk voor de rijke buurman: Het was de vreemde oude man geweest. Degene die op zijn poort had geklopt. "En ik, de dwaas, wees hem af," zei hij tegen zichzelf. "Dat was dom!"

Maar op hetzelfde moment bedacht hij hoe hij het goed kon maken: "Beste buurman, ik heb een verzoek!" zei hij. "Er is me een fout overkomen die me diep boos maakt. Ik stuurde de oude man weg. Als hij weer bij u komt, stuur hem dan alstublieft naar mij. Ik wil goedmaken wat daar gebeurd is." - "Met plezier, beste buurman!" lachte de buurvrouw, "de oude man zal tevreden zijn!"

De tijd verstreek en in de loop van het jaar stond Sinterklaas echter weer aan de poort van de vrouw. "Wat ben ik blij u weer te zien," zei ze, "ik weet niet hoe ik u moet bedanken. Geluk en voorspoed zijn teruggekomen dankzij u. Heel erg bedankt voor wat u voor ons hebt gedaan."

Sinterklaas lachte alleen maar en wuifde hem weg.

"Ik zou u graag binnenlaten", ging de vrouw verder, "maar mijn buurman vindt dat hij u een gunst verschuldigd is. Dus hij zou heel blij zijn als u deze keer zijn gast was."

"Graag, graag, graag!" lachte de heilige man. Hij wenste de vrouw een goed en lang leven toe, zegende haar en ging naar het huis van de buurman.

Toen de buurman de poort opendeed, was hij boos en wilde hij de bedelaar wegjagen. Hij vroeg zich af: "Waarom komen die verscheurde figuren altijd naar ons toe? - Maar het volgende moment herkende hij de man die zijn buurvrouw kennelijk voorspoed had gebracht. Alles veranderde onmiddellijk: "Wat een vreugde!" riep de buurman uit. "Het spijt me vreselijk dat u me toen duidelijk op het verkeerde been hebt gezet. Laat me het alstublieft goedmaken: Kom binnen, mijn beste vriend, en wees onze gast!"

Sinterklaas nam deze uitnodiging graag aan.

Nu werd hij zo goed mogelijk vermaakt. Eerst moesten de dienstknechten een warm bad voor hem klaarmaken. Toen kreeg hij nieuwe gewaden. Uiteindelijk zaten ze voor de rijkelijk gedekte tafel. De tafel boog onder al het lekkers dat stoomde in de schalen, rook op de borden en schitterde in de glazen. Na afloop was er een schnaps voor de spijsvertering en een gezamenlijke waterpijp voor het welzijn. Er ontbrak werkelijk niets. Voor Sinterklaas werd een hemelbed klaargemaakt voor de nacht. Zijden beddengoed wachtte op hem voor zijn vermoeide benen.

s Morgens brachten de dienstknechten hem naar de rijkelijk gedekte ontbijttafel. De koopmansheer zorgde er persoonlijk voor dat zijn gast geen van de aangeboden lekkernijen miste.

"Ik hoop dat we u deze keer de ontberingen van toen hebben kunnen doen vergeten," zei hij uiteindelijk.

"Ja," zei Sinterklaas, "ik heb me zelden zo goed vermaakt als met u, meneer. Ik heb niet veel, maar als teken van dankbaarheid wil ik uw overvloedige gastvrijheid terugbetalen met een wens: Wat u 's ochtends als eerste doet, zult u morgen de hele dag doen!"

De rijke koopman begeleidde zijn gast naar de poort. Zodra Sinterklaas de deur uit was, dacht hij: Wat moet hij 's morgens als eerste doen?

Het moet iets zijn dat me werkelijk onmetelijke rijkdom zal brengen, zei hij tegen zichzelf. Hij dacht er lang over na en uiteindelijk was hem alles duidelijk: er waren grote keldergewelven onder het huis. Daar zou hij goud tellen, en grote gouden dukaten. Dus 's avonds zou hij een enorme goudschat hebben. Maar het beste was dat niemand er iets van zou weten!

De rijke koopman kon de hele nacht nauwelijks slapen van opwinding. 's Morgens ging hij naar de kelder. Een paar grote gouden dukaten lagen er al. Maar op de keldertrap drong een plots besef tot hem door: wat als hij plots naar het toilet moest terwijl hij goud telde? In de tijd die hij daar doorbracht, liep hij een klein fortuin mis! Wat goed dat hij daaraan gedacht had.

Hij haastte zich naar het toilet. Hij ging er snel op zitten. Nu was tijd geld - in de ware en duurste zin van het woord. Hij deed al wat gedaan moest worden. In een ogenblik wilde hij weer opspringen en naar de kelder gaan. Maar wat was dat? Er kwam geen einde aan de behoefte. Hij moest het opnieuw en opnieuw en opnieuw doen...

Uiteindelijk heeft hij de hele dag op het toilet gezeten. De koopman was ziedend van woede, maar wat kon hij anders doen?

s Avonds was de ellende eindelijk voorbij. Hij had... . Nee, dat schrijven we niet. Omdat iedereen weet waar het over gaat.

Er was geen rijkdom in de kelder. Hoe kan iemand zo stom zijn? Hij was boos op de wereld en vooral op zichzelf.

De buurvrouw had echter een welvarend leven met de zegen van Sinterklaas. Ze leefde lang en goed met haar kinderen. Ze waren ook gelukkig - en als ze niet zijn gestorven, leven ze nu waarschijnlijk nog.

Over Helmut Wittmann:
Helmut Wittmann is een Oostenrijkse verteller, gespecialiseerd in volks- en magische verhalen uit de Alpen. Hij houdt zich ook bezig met verhalen van Oost-Europa en de oosterse soefitraditie. In 2003 ontving hij een Duitse prijs voor verhalenvertellers, in 2008 de auteursprijs van Lesetopia, de grootste boekenbeurs van Oostenrijk. Op zijn verzoek werd storytelling in Oostenrijk door de UNESCO opgenomen in de lijst van immaterieel cultureel erfgoed.

www.maerchenerzaehler.at

Op naar de andere verhalen:
De zegen van Vrouw Percht
Van de gouden appels van Vrouwe Geluk (online vanaf 10.12.)
Het wonder van de Heilige Nacht (online vanaf 17.12.)